Yakında bir iş kurmayı planlıyor ve bir sektörde faaliyet gösterme kararı alıyorsanız karşınıza çıkabilecek yasal düzenlemelerden birinin, ÇED Yönetmeliği olarak bilinen Çevre Etki Değerlendirme Yönetmeliği olabileceğini bilin. Kamuoyu tarafından ÇED olarak bilinen aslında bir karar verme sürecidir. Amaçlanan şey ise; gerçekleştirilmesi düşünülen projenin, çevre üzerinde oluşturabileceği olumlu ya da olumsuz etkileri önlenmek, en aza indirmek, ve bu amaç ile alınacak önlemlerin tespit edilmesidir. Oluşturulan rapor ile proje için seçilen yer ve alternatifleri değerlendirilir. Buna göre de olumlu veya olumsuz olarak karar verilir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ÇED için sorumlu bakanlıktır.
ÇED, ilk olarak 07.02.1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmi Gazete ile yürürlük devreye sokuldu. Sonrasında da 25.11.2014 tarih ve 29186 sayılı Resmi Gazetede yayınlanıp güncellendi. Herhangi bir faaliyet gerçekleştirilecek ise, faaliyet sahiplerinin T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na veya faaliyetin gerçekleşeceği yerin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’ne ÇED için başvuru yapmaları gerekiyor. Başvurularda Bakanlık tarafından, özellikle Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ile Turizm Merkezi ve turizm potansiyeli taşımakta olan yerler için inceleme yapılır. Faaliyetin, çevre üzerine yapabilecekleri bütün etkiler incelenerek değerlendirmeye tabi tutulur. Bakanlıkta bu işin takibini, Proje İnşaat Dairesi Başkanlığı, Çevre Sorunlarını Önleme Şube Müdürlüğü yapmaktadır. Yeni bir proje ile faaliyete başlayacak olanların; ÇED yönetmeliği içerisinde Ek-1 listesinde yer alan faaliyetler için ÇED Raporu, Ek-2 listesinde yer alan faaliyetler için ise Proje Tanıtım Dosyası hazırlanması gerekiyor. Çevre Etki Değerlendirme Yönetmeliği mevzuatında yer alan Ek-1 içerisinde; Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler olarak rafinerilerde termik santrallere, metal endüstrisi tesislerinden madencilik ve hayvancılık tesislerine kadar faaliyet alanları için liste verilmiştir. Ek-2 içerisinde de; ve Ek-2 içerisinde; Seçme - Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler olarak hayvansal ürün üretiminden su arıtma tesislerine, golf tesisinden akarsu yatakları çalışmalarına değin proje listesi vardır. Eğer faaliyet alanı bu listelerde yoksa, ÇED Kapsam Dışı Görüşü alınması için müracaat yapılması gerekiyor.
Yeni bir işletme ile faaliyet alanı belirlediğinizde sorun yaşamak istemiyorsanız ÇED için uzman desteği almalısınız. Ek-1 ve Ek-2 listesinde bir faaliyet planlıyorsanız ÇED Raporları ve Proje Tanıtım Dosyaları’nı uzmanı ile hazırlayıp müracaatınızda hata yapılma olasılığını devreden çıkarabilirsiniz.