Hidro-Elektrik Santral yada bilinen kısa adı ile HES yapımı, son yıllarda ülkemizin çeşitli bölgelerinde oldukça fazla sayıda yapılmaya başlandı. İrii ufaklı birçok dere üzerine kurulan yeni HES’ler ile karşılaştık. Dünya için gittikçe değer kazanan ve yeni savaşların onun için yaşanacağı iddia edilen su, HES’ler sayesinde boşa akmadan kullanıma sokulmaya çalışılıyor. Aynı zamanda enerji üretimi noktasında katkı bu sayede elde ediliyor. Ancak HES’lerin planlama aşamasında doğal dengeyi bozan uygulamalar yapıldığı yönündeki eleştiriler, HES faydalarının önüne geçmiş görünüyor. Doğa dengesini bozan ve derelerin akışını etkileyerek daha fazla sel benzeri afetlerin oluştuğu eleştirileri, HES konusundaki planlamaların doğru yapılıp yapılmadığını sorgulattı. Enerjiden ulaşıma, su tüketiminden şehirleşmeye değin yapılan planlamaların insan yaşamını daha iyi seviyeye çekmek için yapıldığı biliniyor. Su ve enerji politikaları gereği yapılan ve yapılması planlanan HES’ler için, doğa dengesini bozmayacak,  yararımıza olacak planlamalar yapılması gerekiyor.

Yapılması planlanan HES için imar mevzuatında da, Çevre Etki Değerlendirme Yönetmeliği’nde de yasal düzenlemeler yapılarak gerekli çerçeve oluşturulmuştur. İmar mevzuatlarına uymayan ve ÇED Raporu ile onayı alınmayan bir HES oluşturulma şansı yoktur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı onayı alınmadan HES yapılması söz konusu olamaz. Küçük dereler üzerine kurulan, belki başta küçük olarak görülen HES’ler ile doğa dengesi bozulmadan bir çözüme ulaşılabilmesi için yasa kapsamı ile belirlenen kurallara riayet edilmesi şarttır. Enerji ve su kaynaklarının verimli kullanımı için gereklilik arz eden HES’ler için ortak bir çözüme ulaşılması ülke ekonomimize katkı verecektir.

Yasa ve yönetmeliklerle belirlenen HES yapımında, ÇED ve Güvenlik Raporları için onay sürecinin iyi işletilmesi ve gerekli izinlerin en fayda saylayacak biçimde verilerek yapıma başlanılması yoluna gidilmelidir. Bakanlık tarafından yapılacak olan HES planın da bölge şartlarına ve üst ölçek planlara uyumlu olması gerekmektedir. İyi şekilde oluşturulan HES projeleri ülke ekonomimize oldukça önemli katkı vererek enerji politikalarımızın bir damarı olabilir. Özellikle doğal güzellikleri, insan topluluklarının yoğun yaşadığı, dere yataklarının risk arz ettiği bölgelerde yapılabilecek HES’lerin de tehlike içerebileceği iyi analiz edilerek gerekli projeler hayata geçirilmelidir.